Een bredere blik en nieuw perspectief op probleemgedrag

In de laatste maanden van zijn opleiding tot specialist ouderengeneeskunde liep Jorn Goet stage bij CCE. Tijdens zijn opleiding heeft Jorn een aantal maal over CCE gehoord en daarnaast is hij betrokken bij casuïstiek op een psychogeriatrische afdeling van een zorginstelling. “De nieuwe kijk die een consultatie wierp op het gedrag van een cliënt vond ik steeds weer erg waardevol. Ik wilde dan ook erg graag stage lopen bij CCE om mij nog verder te verdiepen in de mogelijkheden bij probleemgedrag.” In dit artikel blikt Jorn terug op zijn stageperiode bij CCE en de inzichten die hij tijdens deze periode heeft opgedaan.

Enthousiasme en zelfreflectie

“Wat mij meteen opviel bij CCE is dat alles logistiek goed op orde is. Op dag één had ik meteen toegang tot alle systemen die noodzakelijk waren voor de stage. Ook de secretariële ondersteuning was fantastisch. Bij aanvang van de stage werd ik door CCE-coördinatoren Annelies en Leo met open armen ontvangen bij het regiokantoor in Gouda. Ook de andere coördinatoren ontvingen mij enthousiast door mij te betrekken bij interessante casuïstiek. Hierdoor heb ik binnen verschillende sectoren, juist ook buiten de VVT, mee kunnen kijken.

Leuk aan de CCE-coördinatoren is dat zij allemaal een verschillende achtergrond en ervaring hebben. Kenmerkend voor elke coördinator vind ik de sterke communicatievaardigheden en de hoge mate van zelfreflectie. De zelfreflectie betreft de intervisie, maar ook na elk gevoerd gesprek in de verschillende instellingen. Waar ik normaal tijdens mijn opleiding vaak feedback ontvang, werd ik hier regelmatig gevraagd om feedback te geven. Als ik geen verbeterpunt zag, dan had de coördinator er zeker nog een paar voor zichzelf.

Wat ik ook waardevol vind binnen CCE is de proactieve houding op de steeds veranderende maatschappelijke behoefte. Ik heb aan kunnen sluiten bij verschillende projectgroepen die zich hiermee bezighouden. Ik was onder de indruk van de hoeveelheid creatieve ideeën, onderzoeksprojecten en onderwijsmogelijkheden."

Ervaringen met het dagelijks werk

“Leuk aan het dagelijks werk samen met de coördinatoren vond ik de steeds veranderende omgeving. Ik heb op veel plekken meegekeken en een grote variatie aan instellingen en teamdynamieken gezien. Hier heb ik me op positieve wijze, maar soms ook negatieve wijze, kunnen verbazen over de organisatie van zorg bij verschillende zorginstellingen. Verder heb ik tijdens mijn stageperiode ook veel verschillende, en bijzondere, CCE-consulenten ontmoet die vanuit heel andere invalshoeken naar cliënten kijken dan ik gewend ben.”

Aanvragen van een consultatie

"Tijdens mijn stage viel het mij op dat de aanvraag van een consultatie voor verschillende casuïstiek vrij laagdrempelig is. Dit kan een valkuil zijn, omdat de informatie die ontvangen wordt soms weinig richting geeft. Het eerste gesprek na aanvraag kan daardoor minder effectief zijn, want er moet dan nog veel uitgevraagd worden. Mijn eigen ervaring met aanvragen is dat een uitgebreide procedure je ook tot denken aanzet of alles wel geprobeerd is. De beste procedure zal er ergens tussenin zitten. CCE is continu bezig met het evalueren en verbeteren van de aanvraagprocedure, alle ervaringen worden daarin meegenomen."

Een systematische benadering

"Wat in veel casuïstiek terugkwam is de maatschappelijke verandering die we zien in het zorglandschap; een tekort aan personeel. Vanuit dit tekort zag ik dat er soms niet aan basisvoorwaarden voor goede zorg wordt voldaan en dat de kennis van sommige teams niet op orde was. Voor mij is het van belang om in mijn rol als specialist ouderengeneeskunde mijzelf af te blijven vragen of aan de basisvoorwaarden voldaan is.

Verder zag ik in veel casuïstiek, bij de organisaties die een CCE-consulatie aanvragen, dat een gezamenlijke benadering ontbreekt. Het was onduidelijk vanuit welk principe of welke methodiek de cliënt werd benaderd. Hierdoor zag ik geregeld dat zorgprofessionals eigen aannames hadden gemaakt over het gedrag van de cliënt en daarnaar handelden. Ik betrap mezelf ook nog wel eens op het reactief handelen, waarbij je eigenlijk alleen een pleister op de wond plakt. Naar mijn mening blijft het zaak om bij probleemgedrag voor een systematische benadering te kiezen."

Iedereen om de tafel

"Tot slot viel het mij op dat bij een kennismakingsgesprek, het eerste gesprek in een consultatietraject, het vaak voorkwam dat voor het eerst alle betrokkenen rond een cliënt aan tafel zaten. Soms was een eerste gesprek al voldoende om de neuzen één kant op te krijgen en vanuit een gezamenlijk beeld een aantal interventies te bedenken. Tijdens de eerste gesprekken die CCE voert komt het perspectief van familie vaak aan bod. Mijn ervaring is dat bij casussen in de VVT familie soms overbelast is en er niet veel aan hen gevraagd kan worden. Toch vind ik het van belang om te blijven bespreken welke rol zij willen en mogen spelen in het leven van hun geliefde binnen een verpleeghuis. Ik neem mij dan ook voor om dit bij de familie van cliënten na te vragen. Het eerder laten aansluiten van familie en/of betrokkenen bij het zorgteam en behandelteam kan helpend zijn, in het omgaan met en het voorkomen van probleemgedrag.

Voor mij was de stage van drie maanden een waardevolle toevoeging aan mijn opleiding. Het heeft me een bredere blik en ander perspectief op probleemgedrag gegeven. Veel dank aan CCE voor deze mogelijkheid!"